8. Gambia
9. Senegal
10. Mali
11. Cape Verde
12. Guinee Bissau
13. Guinee Conakry
14. Sierra Leone
15. Liberia
16. Cote D'Ivoir
17. Ghana
18. Togo
19. Benin
20. Burkina Faso... dat paarse deel linksboven (Mauritanië) heb ik reeds behandeld in Deel 2 (Noord-Afrika), uiterst rechts hierboven Niger en Nigeria wordt deel 4 (Centraal-Afrika)
8. Gambia
Gambia is slechts een strook van ca. 400 km lang langs de Gambia-rivier met aan beide oevers een gemiddelde breedte van ca. 10 km en ligt volledig ingeklemd tussen het gebied van Senegal uiteraard m.u.v. de riviermonding in de Atlantische Oceaan.
Deze situatie is ooit zo ontstaan gedurende het koloniale tijdperk van de Britten en de Fransen. De instabiliteit van de confederatie met Senegal (Senegambia) van 1982 tot 1989 toont aan dat het voor dit soort landen moeilijk is om een samenwerkingsverband aan te gaan. Zie ook: ECOWAS (pan-Afrikanisme)
Toeristisch zijn zowel Gambia als Senegal voor Europeanen aantrekkelijk, hoewel er soms wat twijfels zijn over het doel van dit toerisme.
President Jammeh is zowel staatshoofd als regeringsleider.
Oppositie: NADD
Veruit de grootste etnische groep is de Mandingostam
< Typical Gambian Clothes (zeer fraai!)... op vakantie als 'westerling' naar Senegambia?... Bakau streetview + meer... ik ken 2 oud-collega's die er op vakantie zijn geweest:
1. 'samen uit samen thuis'... wanneer je als twee volwassen mannen op vakantie gaat te Gambia loop je kennelijk het risico dat er één zegt van: ik ga er met een leuk vrouwtje vandoor en zoek jij het verder maar uit
2. 'vissen' (?) ja, dat was een man uit Katwijk die te Gambia ging 'vissen' (?)... je gaat als volwassen Katwijkse vent toch niet naar Gambia om alleen maar te gaan vissen? (ik snap het niet, maar het hangt er misschien vanaf wat je onder 'vissen' verstaat)
8. Gambia 1,688,359 (aantal inwoners) 11,295 (aantal vierkante km's) Banjul (hoofdstad).
Elizabeth II/Pierre Sarr N'Jie 1962 Formeel onafhankelijk van de Britten in 1965
Sir Dawda Jawara 1970 Republiek. People's Progressive Party. Eindeloos herkozen totdat Jammeh ingrijpt
COUP 1981 O.l.v. Kukoi Samba Sanyang. Na een week neergeslagen m.b.v. Senegal
SENEGAMBIA 1982 Confederatie met Senegal: samensmelting legers, de economie en de nationale munt
EINDE SENEGAMBIA 1989 Senegal trekt eenzijdig troepen terug uit Gambia na bedreigingen vanuit Mauritanië
< Yahya Jammeh 1994 Coup. Alliance for Patriotic Reorientation and Construction.
Vanaf 1996 gekozen... BEKIJK (en trek je conclusie)... waarom moeten deze vrouwen op hun knie-en gaan zitten?... en die 'president' maar schreeuwen (homo's en lesbiennes niet toegestaan te Gambia)... opvolger? niet kunnen vinden in december 2015, dus deze 'man' zit er al ruim 20 jaar! (onbegrijpelijk vind ik, maar ik heb niks te vertellen, los van mijn sexuele voorkeur... het is een schreeuwende man die niet op die plek thuishoort). Ik heb op Facebook geschreven: rot op met die vent!!! (als de autoriteiten dit lezen hangt mij een straf boven het hoofd, maar mij zie je toch niet in dit land)... nu is de vraag of die conclusie voor omringende landen ook geldt... misschien valt het mee (Senegal dan)
Aanvullend: landenweb Gambia
Reisadvies: Buza
9. Senegal
Politiek redelijk stabiel land (voor West-Afrikaanse begrippen) hoewel de rebellen in de zuidelijke regio Casamance nog altijd strijden voor onafhankelijkheid. De reden daarvan is dat de bevolking van deze provincie van totaal andere afkomst is als de overige volkeren die voornamelijk islamitisch geaard zijn (de Wolof-stammen vormen bijna de helft van de Senegalezen).
Het ambt premier bestaat nu, maar bezit weinig macht (is een aantal malen afgeschaft).
Fysisch bestaat het land uit het dal van Senegal ten westen van de spoorlijn Dakar - Saint Louis. Ten zuiden daarvan de Cayorkuststrook ten noorden van Gambia totaan de hoofdstad Dakar (Cabo Verde).
Casamance (< fighting for peace and economic development): de strook tussen Gambia en Guinee-Bissau alwaar de cultuur en het
landschap anders is als de rest van Senegal.
Het overige oostelijke gebied bestaat voornamelijk uit steppen (noord) en savanne (zuid) met in het zuidoosten een uitloper van het Fouta Djallon-gebergte (boven de 400 meter). Hier houdt de noordoostelijke zeer droge harmattan (woestijnwind) regelmatig huis. De rest van het land is vrijwel vlak.
Van oost naar west stromende rivieren domineren het aanzien van deze West-Afrikaanse staat met van noord naar zuid: de Sénégal op de grens met Mauritanië, de Saloum ten noorden van Gambia door de provincie Kaolack, de Gambia door Gambia en de Casamance door Casamance. Toeristisch is het laatste gebied het meest aantrekkelijk maar reizen wordt afgeraden vanwege de activiteit van MFDC-rebellen.
Senegal ligt op het grensvlak van de Arabische en Afrikaanse cultuur (vul zelf
in wat je daaronder verstaat) < Casamance ten zuiden van Gambia... mooiste stukje Senegal, maar helaas ook het meest onveilige
9. Senegal 10,000,000 (aantal inwoners) 196,722 (oppervlakte in km2's) Dakar (hoofdstad)
FRANS SOEDAN 1959 Onafhankelijk van de Fransen. Confederatie met Mali
< Léopold Sédar Senghor 1960 Parti Socialiste du Sénégal (PSS). Filosoof. Inzet
Négritude: Afrikaanse broederschap
Mamadou Dia 1962 Premier. Union Progressiste Sénégalaise. Coup verijdeld met hulp van het leger
REACTIE OP COUP VAN DIA 1963 Invoering presidentieel systeem (na referendum): verreikende bevoegdheden voor Senghor
Abdoe Diouf 1980 PSS. Premier vanaf 1970. Reeks hervormingen (o.a. meer oppositiepartijen toegelaten)
SENEGAMBIA 1982 Confederatie met Gambia: samensmelting legers, de economie en de nationale munt
Mamadou Sane N'Krumah 1982 Leider Mouvement des Forces Démocratique de Casamance: voor separatie Casamance
EINDE SENEGAMBIA 1989 Senegal trekt eenzijdig troepen terug uit Gambia na bedreigingen vanuit Mauritanië
Abdoulaye Wade 2000 Parti Démocratique Sénégalais. Na 40 jaar PSS. Geen oplossing conflict Casamance
< KAPSEIZING VEERBOOT JOOLA 2002 Ruim
1800 doden. Veronachtzaming veiligheidsvoorschriften. Ontslag premier Boyé
< WAPENSTILSTAND MFDC 2004 Na lange reeks van oplaaiend geweld. Afscheiding
onbespreekbaar. Nog altijd instabiel (afbeelding links = president Wade (links)
en Mr. Sadio, een belangrijke MFDC-activist).
Macky Sall 2012. President
Aanvullend: Landenweb Senegal
Reisadvies: Senegal
10. Mali... één der armste landen ter wereld en als toerist heb je er in 2016 zéér absoluut niks te zoeken!... het probleem met Mali is dat het geen haven heeft en daardoor afhankelijk is van westerbuur Senegal (of zuiderbuur Cote D'Ivoir).
Mali kende net als vele andere Afrikaanse staten tot 1991 een 1-partijstelsel. President Traoré (vanaf 1968) was een typische dictator die het moest ontgelden na overleving van diverse coups, studentenopstanden en economische hervormingen. Na invoering van het meerpartijenstelsel in 1991 direct felle oppositie: het MPR. De economische situatie in Mali is bekend: geen kusthaven, matige infrastructuur en geen klimaat om iets te verbouwen. Er wordt dan ook frequent een beroep gedaan op hulp van de EU en de VS dat ook wordt gehonoreerd. Mali is geen land dat zich schuldig maakt aan allerlei mistanden, hoewel het wel te maken heeft met etnische groeperingen als de
Toearegs (nomadenstammen in het noorden die een eigen
gebied wensen < je vraagt je je af waarom deze mensen in dit soort kledij niet stikken met 40 graden boven nul), de Fulani (een islamitisch volk vanuit noord-Nigeria) en de
Berbers (een islamitisch volk vanuit zuid-Algerije). Geografisch bestaat Mali
uit een laag plateau (onderdeel grote West-Afrikaanse slenk, vanaf Ahagar
(zuid-Algerije) lopend richting Senegal). Noord-Mali is rotsplateau (Adrar des
Iforas) en een oprukkende woestijn richting het zuiden (Sahel).
(< Fulani-dame) Het uiterste
westen van Mali: Nationaal Park
van de Baoulé. Zuid-Mali is het dichtsbevolkte gebied vanaf Bamako en een
moerasachtig terrein rond de Niger totaan Timbuktu.
In het westen: Lake Manantali. Als je Googelt is de loop van de Niger goed te
volgen. Aan water ontbreekt het eigenlijk niet in Mali (althans niet in het
zuiden). Probleem is de geografische ligging.
Scènes a gauche est African Art (Baoulé ), Timbuktu en Touaregstrijders in het noordoosten van Mali en noord Niger... filmpje: Bamako-streetview, maar in praktisch elke willekeurige Afrikaanse stad kun je zoiets vastleggen... < je vraagt je je misschien ook af (even gelet op de huidskleur) hoe het kan dat juist in dit soort gebieden zo'n donkere huidskleur kan ontstaan... het zou juist 'wit' moeten zijn om de zonnewarmte (of liever: zonlicht) te weerkaatsen (?)... ja, we worden 'bruin' in de zon (?)... waarschijnlijk moeten we ver terug in de tijd, maar het is niet iets dat strookt met Darwin's theorie 'survival of the fittest' (of misschien juist wel!)... trek maar 'ns in de brandende zon met 32 graden een wit t-shirt en daarna een zwart t-shirt aan
10. Mali 12,000,000 (aantal inwoners ongeveer) 1,240,192 (oppervlakte in km2's, dat is ongeveer 30x Nederland, maar waarvan een groot deel onbewoonbaar) Bamako (hoofdstad)
< FRANS SOEDAN 1959 (?... als je deze artikelen leest kom je er vanzelf achter wat 'Frans Soedan' behelst) Onafhankelijk van de Fransen. Brits Soedan ligt aan de oostkant van Afrika (ja, dat bestaat nog... alleen moet je 'Brits' dan weglaten)
Modibo Keita 1960 Pro-Amerikaans (Kennedy). National Committee for the Defense of the Revolution
FIAA 1965 Arabic Islamic Front of Azaouad. De Tuaregs strijden voor hun eigen staat. Zie ook: Niger (laterz)
< Moussa Traoré 1968 Coup. Eenpartijstaat en dictatuur. Union Démocratique du
Peuple Malien
Alpha Oumar Konaré 1991 Invoering meerpartijenstelsel. Fel verzet: Mouvement Patriotique pour le Renouveau (excuses dat niet alle links hier in het Nederlands zijn, maar als het over Afrika gaat is het toch wel erg handig om een beetje Engels en Frans te spreken/schrijven!)
< Amadou Toumani Touré 2002 ADEMA (Alliance Mali
< Amadou Sanogo 2012 Coup. Het schijnt in West-Afrika bijna niet anders te kunnen (misschien over 20 jaar wel)... zie ook hier
Aanvullend: landenweb Mali
Reisadvies: Mali (die hoef je niet eens te lezen: categorie 6 = alle reizen worden ontraden... in het zuiden geldt misschien nog categorie 5 (alleen noodzakelijke reizen), maar je gaat in december 2015 natuurlijk niet als toerist op reis daar waar de 'noodtoestand' is uitgeroepen)
Cape Verde
Eilandengroep in de Atlantische Oceaan ten westen van Cape Verde (Senegal). Ooit een geheel met Guinee Bissau als Portugese handelsroute. In 1981 zijn nog herenigingsvoorstellen gedaan: geen meerderheid.
Cape Verde, je zou zeggen: een paradijs op aarde met palmbomen, witte stranden en dure hotels... dat is ten dele waar, maar het land is economisch slecht ontwikkeld en door een sterk erosie-effect zeer arm aan vegetatie en dierenrijk.
Fysisch feit is dat het gebied te maken heeft met een klimatologische
hogedrukgordel waar ook het hele noord-Afrikaanse Saharagebied mee te kampen
heeft. De voorspelling is, dat als gevolg van de combinatie
erosie-zeespiegelstijging het complex op termijn letterlijk ten onder zal gaan.
< Twee groepen:
* Ilhas Do Barlavento
* Ilhas Do Sotavento met de hoofdstad Praia op Santiago.
< Het eiland Fogo met de Pico do Fogo (2829m). De nog actieve Pico do Fogo is van het type 'stratovulkaan' (explosief). Het behoort dus niet tot het Mid-Atlantisch Spreidingssysteem, maar tot een zwakke breukzone haaks daarop. Verder probeert men via kunstmatige vegetatieprojecten de voortschreidende erosie een halt toe te roepen. Die erosie wordt grotendeels veroorzaakt door de noordoostpassaat met schurende Sirrocowinden, zelfs op deze afstand van de Sahara. Uit ex-collegiale bron (een man uit afkomstig uit Angola): KaapVerdianen zijn vrij zich te vestigen te Portugal, Angola of Mozambique, gelet op de (fysieke) toekomst van het land.
11 Cape Verde 425,000 (aantal inwoners) 4,033 (oppervlakte in km2's, dat is 1/10 Nederland) Praia (hoofdstad)
< Aristides Maria Pereira 1975 President. Onafhankelijk van Portugal. Val Caetano-regime.
António Mascarenhas Monteiro 1990 President. Invoering meerpartijenstelsel (naast de PAICV). Movimento para Democracía (MpD)
Carlos Veiga 1991 Premier. Overeenkomst Portugal over de inwisselbaarheid van de Kaapverdische escudo
Gualberto do Rosário 2000 Premier. Beschuldigingen van schending van de mensenrechten en drugssmokkel.
Pedro Pires 2001 President. Belangrijkste tegenpool: Veiga (ook in 2006).
José Maria Pereira Neves 2001
Premier. PAICV
Aanvullend: landenweb Kaapverdië
Reisadvies: Kaapverdië
Guinee Bissau
De oude Portugese erfenissen in Afrika behoren algemeen tot de meest instabiele en daarmee de armste landen ter wereld. Guinee-Bissau vormt daarop geen uitzondering. Staatstrechtelijk kent het land een democratie, maar de praktijk bestaat louter uit staatsgrepen en politieke controverses. Jammer, want het is een prachtig toeristisch land met vooral de Bissagoseilanden voor de kust van Bissau.
Verder bestaat het land uit een vlak plateau met mangrove-moerassen en een rijk
rivierenstelsel (afwatering Fouta-Djallon, Guinee) waarvan de Corubal de meest
aansprekende is.
(< zo ziet Bissau er ongeveer op straat uit) Het land is 'arm'...
zeker nu (maart 2009) met een nieuwe coup. Zo kan het ook: carnaval.
Als voorbeeld de situatie van september 2009 (tekst van BuZa): "De politieke situatie is fragiel. Op 8 september is Malam Bacai Sanha formeel als president beëdigd. Hij volgt president Joao Bernardo “Nino” Vieira op die begin maart werd vermoord. Aan die moord ging een aanslag vooraf op de commandant van de strijdkrachten, Generaal Tagme Na Wai, die hierbij omkwam.
(< Bijago people) Begin juni, enkele weken voor de
eerste ronde van de presidentsverkiezingen vonden nog twee politieke moorden
plaats waarbij een presidentskandidaat en een oud-minister omkwamen. Hoewel
deze gebeurtenissen nauwelijks tot zichtbare onrust hebben geleid in het land,
blijft waakzaamheid geboden en wordt aangeraden om de politieke ontwikkelingen
in de lokale media nauwgezet te volgen. Aangeraden wordt demonstraties en samenscholingen
te mijden."
Je merkt het... niet naartoe 'op vakantie' maar wel om de politieke situatie te stabilseren (neem je gevechtstenue mee). Guinee Bissau is een typisch voorbeeld van hoe het NIET moet. Sla alle handen ineen en de economie ontwikkelt zich vanzelf (nogmaals zeer mooi toeristisch land en natuurlijke rijkdommen zijn er volop).
Ja, Guinee Bissau is arm, maar hoe 'arm' is arm eigenlijk? Zie hier (2013) en zoek op: 16. Guinee Bissau met een BNP per hoofd van $ 1.268. Ter vergelijking Nederland: $ 52.257. De economie van Guinee Bissau hangt grotendeels af van de sociopolitieke structuur en, jawel de export van de cashewnoot. Verbeteringen moeten dus daar beginnen.
12 Guinee Bissau 1.472.780 (aantal inwoners) 36.125 (oppervlakte in km2's, iets kleiner dan Nederland) Bissau (hoofdstad)
< Amilcar Cabral 1962. Oprichting Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo-Verde (PAIGC).
Luís de Almeida Cabral 1973 PAIGC. Voorzitter staatsraad. Na moord van zijn halfbroer Amilcar.
ANJERREVOLUTIE 1974 Onafhankelijk van Portugal. Val Caetano-regime
João Bernardo Vieira 1980 PAIGC. Voorz. Raad van de Revolutie. Coup. Angst voor overheersing Cape Verdianen.
Carmen Pereira 1984 Interim. Voorzitster van de Nationale Volksassemblée.
João Bernardo Vieira 1984 Second term. Nu officieel gekozen tot staatshoofd en minister-president.
WIJZIGING GRONDWET 1991 Introductie meerpartijenstelsel. Versterkte militaire samenwerking Senegal (grens, 1995).
BURGEROORLOG 1998 Legerleider Mané wordt beschuldigd van wapenleveranties aan het MFDC (Casamance).
INTERVENTIE ECOMOG 1999. O.a. troepen vanuit Senegal, Guinee en Togo
Ansumane Mané 1999 Regering van nationale eenheid onder Francisco Fadul, een
Mané-representant
Malan Bacai Sanhá 1999 PAIGC. Waarnemend president. Introductie nieuwe grondwet
Kumba Ialá (Yalla) 2000 Social Renewal Party (PRS). Zeer zwak financieel-economisch beleid. Het IMF stopt hulp. Verísimo Correia Seabra 2003 President Militaire Comité. Mané overlijdt onder duistere omstandigheden
Henrique Pereira Rosa 2003 Coup. Waarnemend president
< João Bernardo Vieira 2005 Third term. Een nieuwe start met de PRS en the United Social Democratic Party (PUSD)
COUP 2009 Vieira komt om bij een militaire ingreep. Wat nu?
Malan Bacai Sanhá 2009. PAIGC Interim
Raimundo Pereira 2009. PAIGC Interim
Malan Bacai Sanhá 2009. Nu voor een iets langere periode
Raimundo Pereira 2012. Interim. Stuivertje wisselen tussen twee partijgenoten. Verkiezingen stellen weinig voor. Ken het begrip militaire junta.
Manuel Serifo Nhamadjo 2012. Opnieuw coup april 2012. Interim na optreden van de militaire staatsraad.
< José Mário Vaz 2014. PAIGC President. Maar zonder steun van het leger is deze post natuurlijk een wassen neus.
Aanvullend: landenweb Guinee Bissau
Reisadvies: Guinee Bissau
Guinee-Conakry
Politiek na 1958 toen het zich direct voor onafhankelijkheid uitsprak (het Frankrijk onder de Gaulle wilde slechts een stelsel van autonome staten) heeft Guinee onder leiding gestaan van slechts twee man: Touré en Conté. Het land kan dus wel beschouwd worden als een dictatuur. Het ambt premier is in 1985 afgeschaft na een mislukte staatsgreep en later weer ingesteld, maar de bevoegdheden zijn zeer gering.
Fysisch bestaat Guinee uit een met rivieren doorsneden kuststrook (Basse-Guinée) langs de Atlantische Oceaan met vele eilandjes en zeer veel regen. Het midden (Moyenne-Guinée) bestaat voornamelijk uit een tot 1500 meter hoog gebergteplateau:
het Fauta Djallon-gebergte door de typische
klimatologische ligging vergelijkbaar met de Alpen: ontspringen van een
uitgestrekt rivierenstelsel w.o. de Niger, de Gambia en de Senegal. In het oosten: Haute-Guinée, een dalend oppervlak met een steppe- en
savanneklimaat. Tenslotte in het zuidoosten: Guinée Forestière, een hellend gebied met tropisch regenwoud. De grootste etnische groep is de Fulani-stam.
De Guinee General Strike in 2007 is een algemene staking als protest tegen het Conté-regime. Na de dood van Conté in 2008 is de politieke situatie onvoorspelbaar (we schrijven september 2009). De militairen onder Camara proberen anno 2010 voorzichtig verkiezingen uit te schrijven. Bekijk CLIP
13 Guinee 10,000,000 (aantal inwoners) 245,857 (oppervlakte in km2's, ca. 6x Nederland) Conakry (hoofdstad)
< Sékou Touré 1958. Direct onafhankelijk van de Fransen waarna de betrekkingen worden stopgezet
Louis Lansana Beavogui 1972 Premier. Na dood Touré (1984) interimpresident om vervolgens door Conté te worden afgezet.
Lansana Conté 1984 President. Parti de l’Unité et du Progrès (PUP).
Oppositieleider Alpha Condé boycot
Diarra Traoré 1984 Premier. Leiding mislukte coup '85 tegen Conté met executie als gevolg. Ambt afgeschaft.
Sidya Touré 1996 Premier. Partijloos. Oorspronkelijk leider van The Union of Republican Forces
Lamine Sidimé 1999 Premier. PUP. Periode van conflicten met rebellen vanuit Sierra Leone en Liberia
François Lonseny Fall 2004 Premier. Korte duur. Krijgt van de president te weinig ruimte om de economie te herstellen.
Cellou Dalein Diallo 2004 Premier. PUP. Goede internationale reputatie. Strijd tegen corruptie
Eugène Camara 2007 Premier. PUP. 2007 Guinean general strike. De oppositie
ageert.
Lansana Kouyaté 2007 Premier. PUP. President Conté niet aanwezig bij de ceremonie.
Ahmed Tidiane Souaré 2008 Premier. PUP. Kouyaté beschouwd als een gevaar voor het democratiseringsproces.
COUP D'ÉTAT 2008 Conté overlijdt na een lang ziekbed. Militairen grijpen de macht. Bekijk eventueel DIT
Moussa Dadis Camara 2009. Legerleider. Opstanden worden ruw onderdrukt. De Afrikaanse Unie reageert met een schorsing.
Sékouba Konaté 2009. Militaire staatsraad.
Alpha Condé 2010. President. Rassemblement du Peuple Guinéen (RPG). Overleving aanslag juli 2011. Herkozen in 2015.
AANVAL EBOLAVIRUS 2014. Totaal meer dan 2.500 slachtoffers. In december 2015 officiëel ebolavrij.
Aanvullend: landenweb Guinee
Reisadvies: Guinee
Sierra Leone
Een eindeloze chronologie van staatsgrepen, rebellie, burgeroorlogen en andere ellende. In politek opzicht gaat het in 2015 redelijk met SL en er wordt gewerkt aan een succesvolle wederopbouw, maar de veiligheidssituatie is nog altijd bedenkelijk. Zie voor het Sierra Leone-tribunaal en de aanklachten tegen de oud Liberiaanse leider Taylor verder Liberia.
Fysisch-geografisch bestaat het land uit een lage kustvlakte (moessonregenklimaat met in het seizoen gemiddeld 3.4 meter regen!) en in het noordoosten een stijgend landschap richting Guinee:
het Lomagebergte (Mount Bintumani, 1.945m < locatie).
14Sierra Leone
Sir Milton Augustus Strieby Margai 1957 Oprichter Sierra Leone People's Party
(SLPP). Onder Brits gezag met Elizabeth II als hoofd
ONAFHANKELIJKHEID 1963 De Britse vorstin blijft staatshoofd
Sir Albert Margai 1964 Na dood van zijn broer. Aansturing 1-partijstelsel wat hem in conflict brengt met Stevens.
Siaka Probyn Stevens 1967. All People's Congress (APC). Na een reeks van
staatsgrepen. Republiek Sierra Leone 1971
REFERENDUM 1-PARTIJSTELSEL 1978. Het volk gaat akkoord en de APC wordt de enige partij. De SLPP dus verboden.
Joseph Saidu Momoh 1985 Militair. Het volk van SL krijgt niet hetgeen waarop ze hopen: orde en economisch herstel
NIEUWE GRONDWET 1991. Terugkeer meerpartijenstelsel. Rebellenstrijd in het oosten: Revolutionary United Front (RUF).
SIERRA LEOONSE BURGEROORLOG 1991-2002.
< Foday Saybana Sankoh 1992. Leider RUF. Inval rebellen vanuitLiberia
Yaya Kanu 1992 Coup. Momoh te veel tegenstand (met name vanuit Liberia). Voorlopige militaire staatsraad.
Valentine Strasser 1992 National Provisional Ruling Council (NPRC). Rebellenleider Sankoh blokkeert einde burgeroorlog.
Julius Maada Bio 1996. Paleiscoup. Opnieuw terugkeer naar een
meerpartijenstelsel. Het SLPP weer toegelaten.
Ahmad Tejan Kabbah 1996. De oude SLPP. Van korte duur.
Johnny Paul Koroma 1997. Coup met steun van de RUF-rebellen. Dubieuze rol Nigeria. Kabbah vlucht naar Guinee
INTERVENTIE NIGERIA 1998. Koroma verdreven. Herstel gezag Kabbah. Rebellie vanuit Liberia gaat onverminderd voort.
Ahmad Tejan Kabbah 1998. ECOMOG. Hevige burgeroorlog op de grens met Liberia. Duizenden vluchtelingen.
Issa Hassan Sesay 2000. RUF. Sankoh gearresteerd met hulp van Britse troepen.
INTERVENTIE VN (UNAMSIL) 2002. Partijen komen er onderling dus niet uit. Kabbah
blijft de macht behouden. Het RUF onderuit.
Zie de nasleep van de burgeroorlog: Sierra Leone-tribunaal.
Ernest Bai Koroma 2007. APC President . In 2015 nog steeds op grond van vrije verkiezingen en dat duidt op (broodnodige) politieke stabililteit. Bekijk verkiezingspromo van rivaal Julius Maada Bio in 2012.
AANVAL EBOLAVIRUS 2014. 2.500 slachtoffers. In november 2015 ebolavrij verklaard.
Aanvullend: landenweb Sierra Leone
Reisadvies: Sierra Leone
Liberia
Vanaf 1847 een onafhankelijke staat met een grondwet naar Amerikaans model. Liberia komt van liberty = vrij en de hoofdstad Monrovia is vernoemd naar de 5e Amerikaanse president James Monroe. Sindsdien hebben de Americo-Liberianen als ex-west-Afrikaanse slaven een nieuwe wereld proberen te stichten in het gebied waar ook Sierra Leone (Freetown) toe behoorde. Waarom dit verhaal? Liberia is met Ethiopie het enige Afrikaanse land dat nooit door de Europeanen gekoloniseerd is geweest.
Tot WOII was Liberia voor bijna 100% afhankelijk van
VS-hulp met o.a. de expoitatie van de rubberplantages.
De periode Tubman kenmerkte zich door economische groei en stabiliteit.
Zijn dood bracht een ommekeer teweeg. De heren Doe en Taylor waren dictators die geen enkel middel schuwde om hun machtspositie te behouden. Dit leverde danook een tweetal bloedige burgeroorlogen op. Het oostelijk gebied, waar de grens tussen Liberia en Sierra Leone (alwaar de diamantmijnen zich bevinden) zeer vaag was, werd gedomineerd door de rebellen van het RUF. Niet alleen het RUF, maar ook contrarebellen (ULIMO en naderhand een afsplitsing: ULIMO-K) terroriseerde de regio. Over de rol die Charles Taylor hier speelde als feitelijk leider van het RUF is een film gemaakt:
Blood Diamond.
Met name de oorlog van 1989 tot 1996 heeft traumatische sporen achtergelaten onder
kindsoldaten die noodgedwongen onder alcohol en drugs moesten meevechten.
Fysisch kent het land een 80 km brede vlakke neerslagrijke kuststrook (enkele capepoints daargelaten) om vervolgens in noordoostelijke richting plotseling te stijgen via dichtbebost hellend gebied naar een ca. 700 meter minder begroeid plateau.
De grens met Guinee is bergachtig (Nimbamassief) met o.a. de Mount Wuteve (1380m) en de Mount Nimba (1768m). Nimba is overigens naast Taylor, Johnson en Kromah een figuur die in 1990 de leiding van Liberia opeiste.
15Liberia
Arthur Barclay 1904 True Whig Party (TWP, liberaal). 15th president of Liberia
Daniel Edward Howard 1912 TWP. Bijna volledige economische afhankelijkheid van de Verenigde Staten.
Charles Dunbar Burgess King 1920. TWP. Versterkte economische crisis. The American Firestone Rubber Company opgericht.
Edwin Barclay 1930. TWP. Breuk VS. Steun stopgezet. In 1935 worden de betrekkingen weer
genormaliseerd.
William Tubman 1944. TWP. Verklaring oorlog aan AS-mogenheden. Actieve internationale en Afrikaanse politiek.
William Richard Tolbert 1971. TWP. Dood Tubman. Enige liberalisering t.o.v. oppositie en inheemse volkeren.
Samuel Doe 1980. Coup. National Democratic Party of Liberia (NDPL). Executie Tolbert. Schrikbewind volgt.
Samuel Doe 1986. Nu gekozen als president onder frauduleuze omstandigheden. De
wreedheden gaan voort.
MOORD DOE 1990. Opstanden vanuit het noordoosten o.l.v. Charles Taylor. < Doe gedeeltelijk opgegeten (oor). Zie documentaire: The Cannibal Warlords of Liberia.
EERSTE LIBERIAANSE BURGEROORLOG 1990. Ingreep ECOMOG o.l.v. Nigeria. De rebellen grotendeels uit Monrovia verdreven.
Amos Claudius Sawyer 1990. Voorlopig herstel van de Americo-Liberians (na coup Doe 1980). Liberians People's Party
David Kpormakor 1994. Council of State. Ook zittinghebbend: Charles Taylor (NPP) en Alhaji Kromah (ULIMO-K)
Wilton Sankawulo 1995. Council of State. Sterke verdeeldheid
onder de rebellen (ook: Roosevelt Johnson (ULIMO))
Ruth Perry 1996. Council of State. Officieus eerste vrouwelijke Afrikaanse leider. Later: NDPL .
< Charles Taylor 1997. Gekozen. Oppositie met harde hand bestreden. Corruptie (diamanten vanuit SL --> smokkel). Let op die lijst met aanklachten Sierra Leone-tribunaal.
TWEEDE LIBERIAANSE BURGEROORLOG 1999. Liberians United for Reconciliation andDemocracy (LURD). Controle over het noorden.
MOVEMENT FOR DEMOCRACY (MODEL) 2003. Controle over het Liberiaanse zuiden. Taylor nog slechts eenderde deel in handen.
Moses Zeh Blah 2003. Taylor treedt af en vlucht naar Nigeria na nog maar 20%
gebied onder controle te hebben.
UNMIL 2003. VN-interventiemacht. Aanvang proces van ontwapening en re-integratie burgerbevolking.
Gyude Bryant 2003. Liberian Action Party (LAP). Poging tot verzoening van de NPP, LURD en MODEL.
Ellen Johnson Sirleaf 2006. Unity Party (UP). Eerste officiële vrouwelijke president en verslaat
daarbij oud-voetballer George Weah. Stabiele factor te Liberia: in 2015 nog steeds in functie. BEKIJK
AANVAL EBOLAVIRUS 2014. 11.300 doden. In december 2015 het enige land dat nog niet ebolavrij is verklaard.
Aanvullend: landenweb Liberia
Reisadvies: Liberia
Côte d'Ivoire
Onder Houphouët-Boigny (sinds 1986 mag het land van hem uitsluitend Côte d'Ivoire heten) een redelijk economisch ontwikkeld land naar Afrikaanse maatstaven, daarbij voornamelijk steunend op Frankrijk en het IMF.
Na zijn dood kwamen de (altijd al bestane) verschillen naar voren...
Er zijn twee fundamentele tegenstellingen:
1. de nationale politiek is van begin af aan geleid door een christen, terwijl de moslimgemeenschap ongeveer een even groot deel van de Ivoriaanse bevolking vertegenwoordigt
2. oud-premier Ouattara werd voor de presidentsverkiezingen in 2000 van deelname uitgesloten omdat hij geen 'rasechte' Ivoriaan zou zijn. Zijn ouders kwamen uit Burkina Faso.
Gevolg: xenofobie (anti-immigranten). Gedurende de
burgeroorlog 2001-2003 waren allochtonen (Liberianen, Nigerianen en gastarbeiders uit Burkina Faso) danook het slachtoffer van etnisch geweld door
de Gbagbo-autoriteiten. (< op dit plaatje zie je het verschil: de Islamitische Mande- en Gurstammen in het noorden en de overwegend Christelijke Kwa- en Kruvolkeren in het zuiden)
Escalatie van de politieke crisis in 2004 gebeurde nadat negen Franse VN-militairen omkwamen bij een bombardement van regeringsmilities. Het gevolg was een massaal anti-Frans protest.
Het Probo Koala-schandaal: Probo Koala.
Thans (2009) is het politieke klimaat nog steeds instabiel. Er gaan geruchten dat zittend president Gbagbo en premier Soro reeds een 'dealtje' hebben gesloten wat betreft de aankomende verkiezingen. Fysiek bestaat het land uit een zuidelijke kuststrook met vele lagunen (Abidjan was ooit één van mijn reisdoelen) en rivierdoorsnijdingen. Ten noorden daarvan een met tropisch regenwoud begroeid plateau tot een hoogte van ca. 1500m met in het noordwesten aansluiting op het Nimba-massief (beheerd reservaat).
Het noorden is voornamelijk
savannelandschap. Er zijn twee merencomplexen te herkennen: ten noorden van
Yamoussoukro < Le Lac de Kossou en in het westen een uitmonding van de Sassandra. De
rivieren liggen namelijk buiten het regenseizoen grotendeels droog.
< Abidjan aan de Atlantische kust is een mooie stad, maar het toerisme zal voorlopig nog even uitblijven. Dans la rue (bekijk).
16 Cote d' Ivoir 18,013,409 (aantal inwoners, iets meer dan Nederland) 322,463 (oppervlakte in km2's, ca. 8x Nederland) Yamoussoukro (hoofdstad)
FRANSE PERIODE 1906. Opkomst Rassemblement Democratique Africain (RDA) na WOII: Houphouët-Boigny.
< Félix Houphouët-Boigny 1960. Onafhankelijkheid. Parti Démocratique de la Côte
d'Ivoire (PDCI) . Tot 1990 een één-partijstaat.
Alassane Ouattara 1990. Premier. Voorzichtige dualisering. Twee oppositiepartijen nemen deel met slechts 5%.
Henri Konan Bédié 1993. Dood Houphouët-Boigny. In 1995 gekozen in door de oppositie geboycotte verkiezingen.
Daniel Kablan Duncan 1993. Premier. Oattara treedt af na gevecht om het presidentschap met Bédié. Economische crisis.
Robert Guéï 1999. Geweldloze staatsgreep. Nieuwe verkiezingen in 2000. Ouattara van deelname uitgesloten.
Laurent Gbagbo 2000. President na bloedige rellen. Rebellie vanuit het westen:
Guéï en vanuit het noorden: Ouattara.
Seydou Diarra 2000. Premier. Religieuze en etnische spanningen: met name onder de moslims en immigranten.
Pascal Affi N'Guessan 2000. Premier. Burgeroorlog na mislukte coup in 2001: de islamieten vanuit het noorden in opstand.
Seydou Diarra 2003. Opnieuw premier als onderdeel van een vredesverdrag in Parijs na Franse bemiddeling.
INSTABIEL 2004. Gbagbo ontslaat drie ministers. De rebellen accepteren het niet, dus wapens weer uit de kast. Bekijk documentaire over Gbagbo's regime.
CONFLICT FRANKRIJK 2004. Franse VN-troepen vernietigen de hele Ivoriaanse
luchtmacht na aanval op rebellenstellingen.
Charles Konan Banny 2005. Premier. Kort aftreden in 2006 na protesten tegen de gifdump van het schip de Probo Koala.
Guillaume Soro 2007. Premier. Leider Patriotic Movement of Côte d'Ivoire, de belangrijkste rebellengroep in 2001.
Alassane Ouattara 2011. 5e president, oud rebellenleider. Gbagbo claimt eveneens de overwinning, maar internationale waarnemers stellen Ouattara in het gelijk. Gbagbo gearresteerd en overgedragen aan het Internationaal Hof, maar aanhangers blijven zich fanatiek roeren.
Daniel Kablan Duncan 2012. Premier. Reeds actief in de wrede jaren '90.
Aanvullend: landenweb Ivoorkust
Reisadvies: Ivoorkust
17 Ghana (voorheen Goldcoast)
West: Cote d' Ivoir
Noord: Burkina Faso
Oost: Togo
Zuid: Gulf of Guinee
Dominant landschapselement: Lake Volta.
De Ghanese politieke geschiedenis na het Britse tijdperk (1957) kan grofweg worden verdeeld in 4 periodes:
1. Kwame N'krumah (1957-1966): veel gedaan om deze west-Afrikaanse natie los te
koppelen van de (Britse) kolonisten. Echter, hij koos de verkeerde weg: te ver
naar 'links' buigend en daarmee geen vriend van het 'rechtse westen'.
2. Corrupt militair regime (1966-1979): net als de meeste Afrikaanse entiteiten: de 'internationale mogendheden' (welke waren dat?) onder invloed van de 'koude oorlog' schonken geen aandacht aan de Afrikaanse ontwikkeling: hun eigen handen vol. Gevolg: ineenstorting economie, repatrieëring van vluchtelingen (in 1983 vooral vanuit Nigeria), etnische onlusten en andere gewelddadigheden.
< Dominant in de Ghanese politiek met een militaire achtergrond en dat
was in 1999 duidelijk te merken: felle speaches, waarbij het vaak ging om
deserterende politie-agenten en legerleiders (muiterij). Belangrijk: want
anders zit je als president niet lang.
3. Jerry Rawlings (1979-2001): omwenteling. Hij trachtte met alle mogelijke middelen een einde te maken aan de corruptie. Zijn aanvankelijke 'linkse' ideologie verschoof richting het westen met het IMF als hulpbron: de economie minder afhankelijk maken van de cacao- en goudexport.
Rawlings heeft de grondwet van 1992 zo laten opstellen dat de traditionele stammenculturen in de 10 regions zoveel mogelijk autonomie verkregen, hetgeen hem pluspunten opleverde op het platteland.
Hij kon echter niet verhinderen dat in het noorden (1994/1995) etnische
(moslims) rellen uitbraken, met een vluchtelingenstroom richting buurland Togo
en daarmee politieke spanning als consequentie.
4. John Kufuor (2001-2009... Atta Mills (NDC) wint nipt): opvallende democratische partijmachtswisseling in geheel Afrika dat tekent voor de relatieve stabiliteit van dit land.
N'krumah was een van de oprichters van the Organization of African Unity (OAU, 1963), sinds 2002: the African Union.
Akwaaba (welcome, een boekje Twi-Englisch,
Englisch-Twi heb ik hier nog liggen). Twi is de meest gesproken Ghanese
stammentaal van het dominante volk: de Ashanti (Kumasi).
Zelf heb ik Ghana vier maal bezocht met ook vier verschillende redenen:
1. 1999: verkenning... waarom specifiek Ghana?
In 1992 ben ik bij een bedrijf in Nieuw Vennep terecht gekomen alwaar vele Ghanezen, voornamelijk uit Amsterdam Z-O, werkzaam waren. De verklaring is dan simpel: als meer dan de helft van je collega's van Ghanese afkomst is en je vindt ze bovendien sympatiek, ga je je vanzelf interesseren. Opvallend bij Ghanezen is vooral de gastvrijheid. Zo werd er vanuit de intussen opgebouwde vriendenkring van alles aangeboden: plek om te overnachten, gids ter plekke, adviezen. Een georganiseerde rondreis had ik dus niet nodig.
Zie verder: Ghanese gemeenschap in Nederland.
2. 2003: vakantie met een kameraad. Het eerste verblijf in 1999 smaakte naar meer.
Een vriend dan maar pogen over
te halen, die al eerder Gambia en Senegal heeft aangedaan. Wat je dan doet is
een planningkje maken voor een week of twee.
Als je het land in haar geheel wilt ontdekken is het verplicht om op 'safari' richting het noorden te gaan alwaar het savannelandschap in the Northern Region overgaat in steppen (Bolgatanga, Wa en de grens met Burkina Faso < Mole National Park Northern Region... daar ben ik niet geweest). Ik ben zelf geen fan van het eindeloos toeren door een landschap met onverharde wegen. De kortere route dus. Reisverslagen doe ik via een aparte blog.
3. 2005: ontwikkeling?
Doel van dit bezoek was om te bekijken of er een bijdrage te leveren valt in enigerlei vorm.
Belangrijk zijn dan plaatselijke betrouwbare contacten. Ik ben
er echter niet direct in geslaagd die te vinden. Waar moet je dan aan denken? Bijvoorbeeld DIT, maar je zult als blanke Europeaan van héle goede huize moeten komen om er succesvol (en betaald) aan de bak te komen.
4. 2009: < vrouw (?)... lijkt leuk, maar mijn ervaring is intussen dat het niet erg praktisch is.
Other (written october 2009):
Akwaabaa (= welcome) > Daddy Lumba - Wo Ho Kyere (1999)
Ghana is een prachtig land met alles wat de natuur te bieden heeft (vulkanen kom je er alleen niet tegen, daarvoor moet je naar het oosten van Africa). Geografie (voor de ligging zie kaartje hierboven):
1. < Makola Market... busy! Greater Accra Region (Accra)... andere
belangrijke stad is Tema met vooral de cacao-export.
2. < Elmina Castle
3. < Aquafalls/Bootiefalls... januari dus droog (het regenseizoen is
juli/augustus), Eastern Region (Koforidua).
4. < biggest black market of west Africa, Ashanti Region (Kumasi
Gambia is slechts een strook van ca. 400 km lang langs de Gambia-rivier met aan beide oevers een gemiddelde breedte van ca. 10 km en ligt volledig ingeklemd tussen het gebied van Senegal uiteraard m.u.v. de riviermonding in de Atlantische Oceaan.
Deze situatie is ooit zo ontstaan gedurende het koloniale tijdperk van de Britten en de Fransen. De instabiliteit van de confederatie met Senegal (Senegambia) van 1982 tot 1989 toont aan dat het voor dit soort landen moeilijk is om een samenwerkingsverband aan te gaan. Zie ook: ECOWAS (pan-Afrikanisme)
Toeristisch zijn zowel Gambia als Senegal voor Europeanen aantrekkelijk, hoewel er soms wat twijfels zijn over het doel van dit toerisme.
President Jammeh is zowel staatshoofd als regeringsleider.
Oppositie: NADD
Veruit de grootste etnische groep is de Mandingostam
1. 'samen uit samen thuis'... wanneer je als twee volwassen mannen op vakantie gaat te Gambia loop je kennelijk het risico dat er één zegt van: ik ga er met een leuk vrouwtje vandoor en zoek jij het verder maar uit
2. 'vissen' (?) ja, dat was een man uit Katwijk die te Gambia ging 'vissen' (?)... je gaat als volwassen Katwijkse vent toch niet naar Gambia om alleen maar te gaan vissen? (ik snap het niet, maar het hangt er misschien vanaf wat je onder 'vissen' verstaat)
Elizabeth II/Pierre Sarr N'Jie 1962 Formeel onafhankelijk van de Britten in 1965
Sir Dawda Jawara 1970 Republiek. People's Progressive Party. Eindeloos herkozen totdat Jammeh ingrijpt
COUP 1981 O.l.v. Kukoi Samba Sanyang. Na een week neergeslagen m.b.v. Senegal
SENEGAMBIA 1982 Confederatie met Senegal: samensmelting legers, de economie en de nationale munt
EINDE SENEGAMBIA 1989 Senegal trekt eenzijdig troepen terug uit Gambia na bedreigingen vanuit Mauritanië
Aanvullend: landenweb Gambia
Reisadvies: Buza
Politiek redelijk stabiel land (voor West-Afrikaanse begrippen) hoewel de rebellen in de zuidelijke regio Casamance nog altijd strijden voor onafhankelijkheid. De reden daarvan is dat de bevolking van deze provincie van totaal andere afkomst is als de overige volkeren die voornamelijk islamitisch geaard zijn (de Wolof-stammen vormen bijna de helft van de Senegalezen).
Het ambt premier bestaat nu, maar bezit weinig macht (is een aantal malen afgeschaft).
Fysisch bestaat het land uit het dal van Senegal ten westen van de spoorlijn Dakar - Saint Louis. Ten zuiden daarvan de Cayorkuststrook ten noorden van Gambia totaan de hoofdstad Dakar (Cabo Verde).
Het overige oostelijke gebied bestaat voornamelijk uit steppen (noord) en savanne (zuid) met in het zuidoosten een uitloper van het Fouta Djallon-gebergte (boven de 400 meter). Hier houdt de noordoostelijke zeer droge harmattan (woestijnwind) regelmatig huis. De rest van het land is vrijwel vlak.
Van oost naar west stromende rivieren domineren het aanzien van deze West-Afrikaanse staat met van noord naar zuid: de Sénégal op de grens met Mauritanië, de Saloum ten noorden van Gambia door de provincie Kaolack, de Gambia door Gambia en de Casamance door Casamance. Toeristisch is het laatste gebied het meest aantrekkelijk maar reizen wordt afgeraden vanwege de activiteit van MFDC-rebellen.
9. Senegal 10,000,000 (aantal inwoners) 196,722 (oppervlakte in km2's) Dakar (hoofdstad)
FRANS SOEDAN 1959 Onafhankelijk van de Fransen. Confederatie met Mali
Mamadou Dia 1962 Premier. Union Progressiste Sénégalaise. Coup verijdeld met hulp van het leger
REACTIE OP COUP VAN DIA 1963 Invoering presidentieel systeem (na referendum): verreikende bevoegdheden voor Senghor
Abdoe Diouf 1980 PSS. Premier vanaf 1970. Reeks hervormingen (o.a. meer oppositiepartijen toegelaten)
SENEGAMBIA 1982 Confederatie met Gambia: samensmelting legers, de economie en de nationale munt
Mamadou Sane N'Krumah 1982 Leider Mouvement des Forces Démocratique de Casamance: voor separatie Casamance
EINDE SENEGAMBIA 1989 Senegal trekt eenzijdig troepen terug uit Gambia na bedreigingen vanuit Mauritanië
Abdoulaye Wade 2000 Parti Démocratique Sénégalais. Na 40 jaar PSS. Geen oplossing conflict Casamance
Macky Sall 2012. President
Aanvullend: Landenweb Senegal
Reisadvies: Senegal
Mali kende net als vele andere Afrikaanse staten tot 1991 een 1-partijstelsel. President Traoré (vanaf 1968) was een typische dictator die het moest ontgelden na overleving van diverse coups, studentenopstanden en economische hervormingen. Na invoering van het meerpartijenstelsel in 1991 direct felle oppositie: het MPR. De economische situatie in Mali is bekend: geen kusthaven, matige infrastructuur en geen klimaat om iets te verbouwen. Er wordt dan ook frequent een beroep gedaan op hulp van de EU en de VS dat ook wordt gehonoreerd. Mali is geen land dat zich schuldig maakt aan allerlei mistanden, hoewel het wel te maken heeft met etnische groeperingen als de
Scènes a gauche est African Art (Baoulé ), Timbuktu en Touaregstrijders in het noordoosten van Mali en noord Niger... filmpje: Bamako-streetview, maar in praktisch elke willekeurige Afrikaanse stad kun je zoiets vastleggen... < je vraagt je je misschien ook af (even gelet op de huidskleur) hoe het kan dat juist in dit soort gebieden zo'n donkere huidskleur kan ontstaan... het zou juist 'wit' moeten zijn om de zonnewarmte (of liever: zonlicht) te weerkaatsen (?)... ja, we worden 'bruin' in de zon (?)... waarschijnlijk moeten we ver terug in de tijd, maar het is niet iets dat strookt met Darwin's theorie 'survival of the fittest' (of misschien juist wel!)... trek maar 'ns in de brandende zon met 32 graden een wit t-shirt en daarna een zwart t-shirt aan
Modibo Keita 1960 Pro-Amerikaans (Kennedy). National Committee for the Defense of the Revolution
FIAA 1965 Arabic Islamic Front of Azaouad. De Tuaregs strijden voor hun eigen staat. Zie ook: Niger (laterz)
Alpha Oumar Konaré 1991 Invoering meerpartijenstelsel. Fel verzet: Mouvement Patriotique pour le Renouveau (excuses dat niet alle links hier in het Nederlands zijn, maar als het over Afrika gaat is het toch wel erg handig om een beetje Engels en Frans te spreken/schrijven!)
Aanvullend: landenweb Mali
Reisadvies: Mali (die hoef je niet eens te lezen: categorie 6 = alle reizen worden ontraden... in het zuiden geldt misschien nog categorie 5 (alleen noodzakelijke reizen), maar je gaat in december 2015 natuurlijk niet als toerist op reis daar waar de 'noodtoestand' is uitgeroepen)
Eilandengroep in de Atlantische Oceaan ten westen van Cape Verde (Senegal). Ooit een geheel met Guinee Bissau als Portugese handelsroute. In 1981 zijn nog herenigingsvoorstellen gedaan: geen meerderheid.
Cape Verde, je zou zeggen: een paradijs op aarde met palmbomen, witte stranden en dure hotels... dat is ten dele waar, maar het land is economisch slecht ontwikkeld en door een sterk erosie-effect zeer arm aan vegetatie en dierenrijk.
 |
| Bijschrift toevoegen |
< Twee groepen:
* Ilhas Do Barlavento
* Ilhas Do Sotavento met de hoofdstad Praia op Santiago.
< Aristides Maria Pereira 1975 President. Onafhankelijk van Portugal. Val Caetano-regime.
António Mascarenhas Monteiro 1990 President. Invoering meerpartijenstelsel (naast de PAICV). Movimento para Democracía (MpD)
Carlos Veiga 1991 Premier. Overeenkomst Portugal over de inwisselbaarheid van de Kaapverdische escudo
Gualberto do Rosário 2000 Premier. Beschuldigingen van schending van de mensenrechten en drugssmokkel.
Pedro Pires 2001 President. Belangrijkste tegenpool: Veiga (ook in 2006).
Aanvullend: landenweb Kaapverdië
Reisadvies: Kaapverdië
De oude Portugese erfenissen in Afrika behoren algemeen tot de meest instabiele en daarmee de armste landen ter wereld. Guinee-Bissau vormt daarop geen uitzondering. Staatstrechtelijk kent het land een democratie, maar de praktijk bestaat louter uit staatsgrepen en politieke controverses. Jammer, want het is een prachtig toeristisch land met vooral de Bissagoseilanden voor de kust van Bissau.
Als voorbeeld de situatie van september 2009 (tekst van BuZa): "De politieke situatie is fragiel. Op 8 september is Malam Bacai Sanha formeel als president beëdigd. Hij volgt president Joao Bernardo “Nino” Vieira op die begin maart werd vermoord. Aan die moord ging een aanslag vooraf op de commandant van de strijdkrachten, Generaal Tagme Na Wai, die hierbij omkwam.
Je merkt het... niet naartoe 'op vakantie' maar wel om de politieke situatie te stabilseren (neem je gevechtstenue mee). Guinee Bissau is een typisch voorbeeld van hoe het NIET moet. Sla alle handen ineen en de economie ontwikkelt zich vanzelf (nogmaals zeer mooi toeristisch land en natuurlijke rijkdommen zijn er volop).
< Amilcar Cabral 1962. Oprichting Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo-Verde (PAIGC).
Luís de Almeida Cabral 1973 PAIGC. Voorzitter staatsraad. Na moord van zijn halfbroer Amilcar.
João Bernardo Vieira 1980 PAIGC. Voorz. Raad van de Revolutie. Coup. Angst voor overheersing Cape Verdianen.
Carmen Pereira 1984 Interim. Voorzitster van de Nationale Volksassemblée.
João Bernardo Vieira 1984 Second term. Nu officieel gekozen tot staatshoofd en minister-president.
WIJZIGING GRONDWET 1991 Introductie meerpartijenstelsel. Versterkte militaire samenwerking Senegal (grens, 1995).
BURGEROORLOG 1998 Legerleider Mané wordt beschuldigd van wapenleveranties aan het MFDC (Casamance).
INTERVENTIE ECOMOG 1999. O.a. troepen vanuit Senegal, Guinee en Togo
Malan Bacai Sanhá 1999 PAIGC. Waarnemend president. Introductie nieuwe grondwet
Kumba Ialá (Yalla) 2000 Social Renewal Party (PRS). Zeer zwak financieel-economisch beleid. Het IMF stopt hulp. Verísimo Correia Seabra 2003 President Militaire Comité. Mané overlijdt onder duistere omstandigheden
Henrique Pereira Rosa 2003 Coup. Waarnemend president
< João Bernardo Vieira 2005 Third term. Een nieuwe start met de PRS en the United Social Democratic Party (PUSD)
COUP 2009 Vieira komt om bij een militaire ingreep. Wat nu?
Malan Bacai Sanhá 2009. PAIGC Interim
Raimundo Pereira 2009. PAIGC Interim
Malan Bacai Sanhá 2009. Nu voor een iets langere periode
Manuel Serifo Nhamadjo 2012. Opnieuw coup april 2012. Interim na optreden van de militaire staatsraad.
< José Mário Vaz 2014. PAIGC President. Maar zonder steun van het leger is deze post natuurlijk een wassen neus.
Aanvullend: landenweb Guinee Bissau
Reisadvies: Guinee Bissau
 |
| Bijschrift toevoegen |
Politiek na 1958 toen het zich direct voor onafhankelijkheid uitsprak (het Frankrijk onder de Gaulle wilde slechts een stelsel van autonome staten) heeft Guinee onder leiding gestaan van slechts twee man: Touré en Conté. Het land kan dus wel beschouwd worden als een dictatuur. Het ambt premier is in 1985 afgeschaft na een mislukte staatsgreep en later weer ingesteld, maar de bevoegdheden zijn zeer gering.
Fysisch bestaat Guinee uit een met rivieren doorsneden kuststrook (Basse-Guinée) langs de Atlantische Oceaan met vele eilandjes en zeer veel regen. Het midden (Moyenne-Guinée) bestaat voornamelijk uit een tot 1500 meter hoog gebergteplateau:
 |
| Bijschrift toevoegen |
De Guinee General Strike in 2007 is een algemene staking als protest tegen het Conté-regime. Na de dood van Conté in 2008 is de politieke situatie onvoorspelbaar (we schrijven september 2009). De militairen onder Camara proberen anno 2010 voorzichtig verkiezingen uit te schrijven. Bekijk CLIP
< Sékou Touré 1958. Direct onafhankelijk van de Fransen waarna de betrekkingen worden stopgezet
Louis Lansana Beavogui 1972 Premier. Na dood Touré (1984) interimpresident om vervolgens door Conté te worden afgezet.
Diarra Traoré 1984 Premier. Leiding mislukte coup '85 tegen Conté met executie als gevolg. Ambt afgeschaft.
Sidya Touré 1996 Premier. Partijloos. Oorspronkelijk leider van The Union of Republican Forces
Lamine Sidimé 1999 Premier. PUP. Periode van conflicten met rebellen vanuit Sierra Leone en Liberia
François Lonseny Fall 2004 Premier. Korte duur. Krijgt van de president te weinig ruimte om de economie te herstellen.
Cellou Dalein Diallo 2004 Premier. PUP. Goede internationale reputatie. Strijd tegen corruptie
Lansana Kouyaté 2007 Premier. PUP. President Conté niet aanwezig bij de ceremonie.
Ahmed Tidiane Souaré 2008 Premier. PUP. Kouyaté beschouwd als een gevaar voor het democratiseringsproces.
COUP D'ÉTAT 2008 Conté overlijdt na een lang ziekbed. Militairen grijpen de macht. Bekijk eventueel DIT
Moussa Dadis Camara 2009. Legerleider. Opstanden worden ruw onderdrukt. De Afrikaanse Unie reageert met een schorsing.
Alpha Condé 2010. President. Rassemblement du Peuple Guinéen (RPG). Overleving aanslag juli 2011. Herkozen in 2015.
AANVAL EBOLAVIRUS 2014. Totaal meer dan 2.500 slachtoffers. In december 2015 officiëel ebolavrij.
Aanvullend: landenweb Guinee
Reisadvies: Guinee
Een eindeloze chronologie van staatsgrepen, rebellie, burgeroorlogen en andere ellende. In politek opzicht gaat het in 2015 redelijk met SL en er wordt gewerkt aan een succesvolle wederopbouw, maar de veiligheidssituatie is nog altijd bedenkelijk. Zie voor het Sierra Leone-tribunaal en de aanklachten tegen de oud Liberiaanse leider Taylor verder Liberia.
Fysisch-geografisch bestaat het land uit een lage kustvlakte (moessonregenklimaat met in het seizoen gemiddeld 3.4 meter regen!) en in het noordoosten een stijgend landschap richting Guinee:
14
ONAFHANKELIJKHEID 1963 De Britse vorstin blijft staatshoofd
Sir Albert Margai 1964 Na dood van zijn broer. Aansturing 1-partijstelsel wat hem in conflict brengt met Stevens.
REFERENDUM 1-PARTIJSTELSEL 1978. Het volk gaat akkoord en de APC wordt de enige partij. De SLPP dus verboden.
Joseph Saidu Momoh 1985 Militair. Het volk van SL krijgt niet hetgeen waarop ze hopen: orde en economisch herstel
NIEUWE GRONDWET 1991. Terugkeer meerpartijenstelsel. Rebellenstrijd in het oosten: Revolutionary United Front (RUF).
< Foday Saybana Sankoh 1992. Leider RUF. Inval rebellen vanuit
Yaya Kanu 1992 Coup. Momoh te veel tegenstand (met name vanuit Liberia). Voorlopige militaire staatsraad.
Valentine Strasser 1992 National Provisional Ruling Council (NPRC). Rebellenleider Sankoh blokkeert einde burgeroorlog.
Ahmad Tejan Kabbah 1996. De oude SLPP. Van korte duur.
Johnny Paul Koroma 1997. Coup met steun van de RUF-rebellen. Dubieuze rol Nigeria. Kabbah vlucht naar Guinee
INTERVENTIE NIGERIA 1998. Koroma verdreven. Herstel gezag Kabbah. Rebellie vanuit Liberia gaat onverminderd voort.
Ahmad Tejan Kabbah 1998. ECOMOG. Hevige burgeroorlog op de grens met Liberia. Duizenden vluchtelingen.
Issa Hassan Sesay 2000. RUF. Sankoh gearresteerd met hulp van Britse troepen.
Zie de nasleep van de burgeroorlog: Sierra Leone-tribunaal.
AANVAL EBOLAVIRUS 2014. 2.500 slachtoffers. In november 2015 ebolavrij verklaard.
Aanvullend: landenweb Sierra Leone
Reisadvies: Sierra Leone
Vanaf 1847 een onafhankelijke staat met een grondwet naar Amerikaans model. Liberia komt van liberty = vrij en de hoofdstad Monrovia is vernoemd naar de 5e Amerikaanse president James Monroe. Sindsdien hebben de Americo-Liberianen als ex-west-Afrikaanse slaven een nieuwe wereld proberen te stichten in het gebied waar ook Sierra Leone (Freetown) toe behoorde. Waarom dit verhaal? Liberia is met Ethiopie het enige Afrikaanse land dat nooit door de Europeanen gekoloniseerd is geweest.
Zijn dood bracht een ommekeer teweeg. De heren Doe en Taylor waren dictators die geen enkel middel schuwde om hun machtspositie te behouden. Dit leverde danook een tweetal bloedige burgeroorlogen op. Het oostelijk gebied, waar de grens tussen Liberia en Sierra Leone (alwaar de diamantmijnen zich bevinden) zeer vaag was, werd gedomineerd door de rebellen van het RUF. Niet alleen het RUF, maar ook contrarebellen (ULIMO en naderhand een afsplitsing: ULIMO-K) terroriseerde de regio. Over de rol die Charles Taylor hier speelde als feitelijk leider van het RUF is een film gemaakt:
Met name de oorlog van 1989 tot 1996 heeft traumatische sporen achtergelaten onder
kindsoldaten die noodgedwongen onder alcohol en drugs moesten meevechten.
Fysisch kent het land een 80 km brede vlakke neerslagrijke kuststrook (enkele capepoints daargelaten) om vervolgens in noordoostelijke richting plotseling te stijgen via dichtbebost hellend gebied naar een ca. 700 meter minder begroeid plateau.
De grens met Guinee is bergachtig (Nimbamassief) met o.a. de Mount Wuteve (1380m) en de Mount Nimba (1768m). Nimba is overigens naast Taylor, Johnson en Kromah een figuur die in 1990 de leiding van Liberia opeiste.
15
Daniel Edward Howard 1912 TWP. Bijna volledige economische afhankelijkheid van de Verenigde Staten.
Charles Dunbar Burgess King 1920. TWP. Versterkte economische crisis. The American Firestone Rubber Company opgericht.
Edwin Barclay 1930. TWP. Breuk VS. Steun stopgezet. In 1935 worden de betrekkingen weer
genormaliseerd.William Tubman 1944. TWP. Verklaring oorlog aan AS-mogenheden. Actieve internationale en Afrikaanse politiek.
William Richard Tolbert 1971. TWP. Dood Tubman. Enige liberalisering t.o.v. oppositie en inheemse volkeren.
Samuel Doe 1980. Coup. National Democratic Party of Liberia (NDPL). Executie Tolbert. Schrikbewind volgt.
MOORD DOE 1990. Opstanden vanuit het noordoosten o.l.v. Charles Taylor. < Doe gedeeltelijk opgegeten (oor). Zie documentaire: The Cannibal Warlords of Liberia.
EERSTE LIBERIAANSE BURGEROORLOG 1990. Ingreep ECOMOG o.l.v. Nigeria. De rebellen grotendeels uit Monrovia verdreven.
Amos Claudius Sawyer 1990. Voorlopig herstel van de Americo-Liberians (na coup Doe 1980). Liberians People's Party
David Kpormakor 1994. Council of State. Ook zittinghebbend: Charles Taylor (NPP) en Alhaji Kromah (ULIMO-K)
Ruth Perry 1996. Council of State. Officieus eerste vrouwelijke Afrikaanse leider. Later: NDPL .
< Charles Taylor 1997. Gekozen. Oppositie met harde hand bestreden. Corruptie (diamanten vanuit SL --> smokkel). Let op die lijst met aanklachten Sierra Leone-tribunaal.
TWEEDE LIBERIAANSE BURGEROORLOG 1999. Liberians United for Reconciliation andDemocracy (LURD). Controle over het noorden.
MOVEMENT FOR DEMOCRACY (MODEL) 2003. Controle over het Liberiaanse zuiden. Taylor nog slechts eenderde deel in handen.
UNMIL 2003. VN-interventiemacht. Aanvang proces van ontwapening en re-integratie burgerbevolking.
Gyude Bryant 2003. Liberian Action Party (LAP). Poging tot verzoening van de NPP, LURD en MODEL.
AANVAL EBOLAVIRUS 2014. 11.300 doden. In december 2015 het enige land dat nog niet ebolavrij is verklaard.
Aanvullend: landenweb Liberia
Reisadvies: Liberia
Onder Houphouët-Boigny (sinds 1986 mag het land van hem uitsluitend Côte d'Ivoire heten) een redelijk economisch ontwikkeld land naar Afrikaanse maatstaven, daarbij voornamelijk steunend op Frankrijk en het IMF.
Na zijn dood kwamen de (altijd al bestane) verschillen naar voren...
Er zijn twee fundamentele tegenstellingen:
1. de nationale politiek is van begin af aan geleid door een christen, terwijl de moslimgemeenschap ongeveer een even groot deel van de Ivoriaanse bevolking vertegenwoordigt
2. oud-premier Ouattara werd voor de presidentsverkiezingen in 2000 van deelname uitgesloten omdat hij geen 'rasechte' Ivoriaan zou zijn. Zijn ouders kwamen uit Burkina Faso.
Escalatie van de politieke crisis in 2004 gebeurde nadat negen Franse VN-militairen omkwamen bij een bombardement van regeringsmilities. Het gevolg was een massaal anti-Frans protest.
Thans (2009) is het politieke klimaat nog steeds instabiel. Er gaan geruchten dat zittend president Gbagbo en premier Soro reeds een 'dealtje' hebben gesloten wat betreft de aankomende verkiezingen. Fysiek bestaat het land uit een zuidelijke kuststrook met vele lagunen (Abidjan was ooit één van mijn reisdoelen) en rivierdoorsnijdingen. Ten noorden daarvan een met tropisch regenwoud begroeid plateau tot een hoogte van ca. 1500m met in het noordwesten aansluiting op het Nimba-massief (beheerd reservaat).
FRANSE PERIODE 1906. Opkomst Rassemblement Democratique Africain (RDA) na WOII: Houphouët-Boigny.
Alassane Ouattara 1990. Premier. Voorzichtige dualisering. Twee oppositiepartijen nemen deel met slechts 5%.
Henri Konan Bédié 1993. Dood Houphouët-Boigny. In 1995 gekozen in door de oppositie geboycotte verkiezingen.
Daniel Kablan Duncan 1993. Premier. Oattara treedt af na gevecht om het presidentschap met Bédié. Economische crisis.
Robert Guéï 1999. Geweldloze staatsgreep. Nieuwe verkiezingen in 2000. Ouattara van deelname uitgesloten.
Seydou Diarra 2000. Premier. Religieuze en etnische spanningen: met name onder de moslims en immigranten.
Pascal Affi N'Guessan 2000. Premier. Burgeroorlog na mislukte coup in 2001: de islamieten vanuit het noorden in opstand.
Seydou Diarra 2003. Opnieuw premier als onderdeel van een vredesverdrag in Parijs na Franse bemiddeling.
INSTABIEL 2004. Gbagbo ontslaat drie ministers. De rebellen accepteren het niet, dus wapens weer uit de kast. Bekijk documentaire over Gbagbo's regime.
Charles Konan Banny 2005. Premier. Kort aftreden in 2006 na protesten tegen de gifdump van het schip de Probo Koala.
Guillaume Soro 2007. Premier. Leider Patriotic Movement of Côte d'Ivoire, de belangrijkste rebellengroep in 2001.
Daniel Kablan Duncan 2012. Premier. Reeds actief in de wrede jaren '90.
Aanvullend: landenweb Ivoorkust
Reisadvies: Ivoorkust
West: Cote d' Ivoir
Noord: Burkina Faso
Oost: Togo
Zuid: Gulf of Guinee
Dominant landschapselement: Lake Volta.
De Ghanese politieke geschiedenis na het Britse tijdperk (1957) kan grofweg worden verdeeld in 4 periodes:
2. Corrupt militair regime (1966-1979): net als de meeste Afrikaanse entiteiten: de 'internationale mogendheden' (welke waren dat?) onder invloed van de 'koude oorlog' schonken geen aandacht aan de Afrikaanse ontwikkeling: hun eigen handen vol. Gevolg: ineenstorting economie, repatrieëring van vluchtelingen (in 1983 vooral vanuit Nigeria), etnische onlusten en andere gewelddadigheden.
3. Jerry Rawlings (1979-2001): omwenteling. Hij trachtte met alle mogelijke middelen een einde te maken aan de corruptie. Zijn aanvankelijke 'linkse' ideologie verschoof richting het westen met het IMF als hulpbron: de economie minder afhankelijk maken van de cacao- en goudexport.
Rawlings heeft de grondwet van 1992 zo laten opstellen dat de traditionele stammenculturen in de 10 regions zoveel mogelijk autonomie verkregen, hetgeen hem pluspunten opleverde op het platteland.
4. John Kufuor (2001-2009... Atta Mills (NDC) wint nipt): opvallende democratische partijmachtswisseling in geheel Afrika dat tekent voor de relatieve stabiliteit van dit land.
N'krumah was een van de oprichters van the Organization of African Unity (OAU, 1963), sinds 2002: the African Union.
Zelf heb ik Ghana vier maal bezocht met ook vier verschillende redenen:
1. 1999: verkenning... waarom specifiek Ghana?
In 1992 ben ik bij een bedrijf in Nieuw Vennep terecht gekomen alwaar vele Ghanezen, voornamelijk uit Amsterdam Z-O, werkzaam waren. De verklaring is dan simpel: als meer dan de helft van je collega's van Ghanese afkomst is en je vindt ze bovendien sympatiek, ga je je vanzelf interesseren. Opvallend bij Ghanezen is vooral de gastvrijheid. Zo werd er vanuit de intussen opgebouwde vriendenkring van alles aangeboden: plek om te overnachten, gids ter plekke, adviezen. Een georganiseerde rondreis had ik dus niet nodig.
Zie verder: Ghanese gemeenschap in Nederland.
2. 2003: vakantie met een kameraad. Het eerste verblijf in 1999 smaakte naar meer.
Als je het land in haar geheel wilt ontdekken is het verplicht om op 'safari' richting het noorden te gaan alwaar het savannelandschap in the Northern Region overgaat in steppen (Bolgatanga, Wa en de grens met Burkina Faso < Mole National Park Northern Region... daar ben ik niet geweest). Ik ben zelf geen fan van het eindeloos toeren door een landschap met onverharde wegen. De kortere route dus. Reisverslagen doe ik via een aparte blog.
3. 2005: ontwikkeling?
Doel van dit bezoek was om te bekijken of er een bijdrage te leveren valt in enigerlei vorm.
4. 2009: < vrouw (?)... lijkt leuk, maar mijn ervaring is intussen dat het niet erg praktisch is.
Other (written october 2009):
Akwaabaa (= welcome) > Daddy Lumba - Wo Ho Kyere (1999)
Ghana is een prachtig land met alles wat de natuur te bieden heeft (vulkanen kom je er alleen niet tegen, daarvoor moet je naar het oosten van Africa). Geografie (voor de ligging zie kaartje hierboven):
> bevolking: 23.382.848... hier kan ik allerlei cijfers op los laten, maar wie boeit dat... typisch verschijnsel in heel Afrika is dat slechts een zeer klein percentage (rond de 4%) bestaat uit personen ouder dan 65 jaar... in Nederland en omringende landen is dat een stuk hoger (vergrijzing)... een ander probleem is hiv/AIDS
> alfabetisme definition: age 15 and over can read and write totale bevolking = 57,9%, mannen: 66,4% vrouwen: 49,8% (2000 census).
De geschiedenis van Ghana is beter gedocumenteerd dan die van de meeste andere Afrikaanse landen, vanwege het belang van het land in regionale en internationale handelsstromen (< dit willen we niet meer zien). De grootste etnische groep in Ghana, de Akan, domineert de samenleving al sedert de veertiende eeuw. Rond 1700 werd het Ashanti koninkrijk gesticht. Dit koninkrijk kende een hoge organisatiegraad en een sterk leger, dat de handel in goud en slaven controleerde. Langs de kust, door de Portugezen en later de Nederlanders aangemerkt als de Goudkust, ontstonden handelsnederzettingen en forten. De Britten arriveerden in de achttiende eeuw in Ghana, in eerste instantie alleen om te handelen. Als gevolg van de Frans-Britse rivaliteit in de regio vielen de Britten in 1874 echter het Ashanti koninkrijk binnen en riepen de Goudkust uit tot een Britse kolonie.
Elizabeth II 1957. Eerste onafhankelijke Afrikaanse staat binnen het Gemenebest. Voorvechter: N'krumah.
Kwame N'krumah 1960. Republiek. Convention People's Party. Partij steunend op het communisme. Pan-Afrikanisme.
Joseph Arthur Ankrah 1966 N'krumah met CIA-hulp afgezet: hij begon zich te gedragen als een communistische dictator.
Kofi Abrefa Busia 1969. Oud rivaal N'krumah. Overgang burgerregering. De economische toestand blijft verslechteren.
Raphael Nii Amaa Ollennu 1970. Second Republic of Ghana. President. De feitelijke macht nu bij de premier (Busia).
Edward Akufo-Addo 1970. President. Former Chief Justice of Ghana. Het beleid van premier Busia omstreden.
< Ignatius Kutu Acheampong 1972. Opnieuw de militairen. Corrupt bewind. Voorstander bugerregering zonder politieke partijen.
Fred Akuffo 1978. Er verandert niets in de economische chaos en de corruptie onder de militaire leiders.
Hilla Limann 1979. People's National Party. Zoals door Rawlings beloofd terugkeer naar een burgerregering.
Jerry John Rawlings 1981. Definitief. Nu: trachten middels een systeem van leger en burgers de corruptie te bestrijden.
GRONDWET: MEERPARTIJSYSTEEM 1992. Rawlings: National Democratic Congress (NDC). President 1x herkiesbaar (belangrijk).
Jerry John Rawlings 1993.
John Kofi Agyekum Kufuor 2001. Het NDC van Rawlings met Atta Mills als kandidaat verslagen door het NPP van Kofuor.
< John Atta Mills 2009. NDC. Zeer krappe meerderheid. Stemming correct verlopen.
John Dramini Mahama 2012. NDC. Na overlijden Atta Mills. Opnieuw close, de oppositie (NPP) spreekt van manipulatie.
> wetgevende macht: bestaat uit een parlement met 230 leden, die rechtstreeks worden gekozen voor een periode van vier jaar... de grondwet voorziet in een staatsraad (bestaande uit 25 regionale vertegenwoordigers en door de president benoemde leden) en een Nationale Veiligheidsraad van 20 leden, waarvan de vicepresident voorzitter is... beide organen hebben een adviserende functie ten aanzien van de president.
> uitvoerende macht: wordt door diverse instituten bijgestaan... de National Council of State is belast met het onderzoek
> rechtssysteem: gebaseerd op het Engelse gewoonterecht, onafhankelijk met het Supreme Court als hoogste orgaan. (< Supreme Court Building Accra)
1. Burkina Faso: gehele noordelijke grens + een klein deel van het noord-westen met zeer close betrekkingen tussen Rawlings en Sankara (begin jaren '80) met zelfs een herenigingsvoorstel, maar de coup van Blaise Compaoré (1987) maakte daar een abrupt einde aan (Sankara komt om het leven)... Compaoré zit er nog steeds (2009), maar de toenadering komt op gang vooral vanuit Burkina Faso omdat dit een economische kleinmacht is t.o.v. Ghana.
4. Togo: de gehele oostelijke grens met voorheen volop conflict waaronder afscheiding van de Volta-region en diverse etnische onlusten in het noorden, maar thans wordt de Ghana-Togo-board beheerst door voornamelijk één etnische groep (Ewe).
6. Verenigde Staten: behalve onder N'krumah is Ghana ge-orienteerd geweest op het westen met de VS als belangrijkste handelspartner.
> Ghana - Nederland? Betrekkingen.
< Obuasi-goldmines, Tema-cacao, Takoradi-timber... toerisme? Ghana is een prima Afrikaans land om op vakantie te gaan! 10 reasons. Het is afhankelijk van wat je wilt en of je contact hebt met familie of vrienden aldaar.
* Milieu: het land heeft voor de kust eigen oliereserves, maar dat is beperkt t.o.v. bijv. Nigeria... de Akosombodam (Lake Volta) levert een belangrijke bijdrage aan de energievoorziening voor zowel het land zelf als omringende landen. Desalniettemin is de luchtverontreiniging in en om Accra enorm (autoverkeer en industrie). Bestrijding van
> Nananom Sidney - Abuskeleke
> Daddy Lumba - Aben Wo Aha
< Ofori Amponsah - Otoolege
> Lucky Mensah - Aduu Sumo Kwaadu
> Kofi Nti - Rakia
> Kofi B - Yaw Dompre
> Nana Tuffour - Abeiku
> Nana Acheampong - Cassanova
> Ofori Amponsah & Lumba - Jane
> Kojo Antwi - Me Nya Ntaban... ook dit luisteren: Amerika... algemeen is de gospelmuziek zeer populair
> Castro feat. D-Black - Seihor (2015)
In Ghana zijn er wel honderd verschillende stammen met elk hun eigen manier van leven. De grootste groep is die van de Akan waarvan de Fanti en de Ashanti een onderdeel zijn (ong. 44%... < Akan King). Dan heb je de Ewe (13%) die aan de oostgrens van Togo wonen en in het stepachtige noorden de Mole Dagbane volken (16%) dat zijn meestal herders en veehouders. Verder heb je nog de Ga-Adangbe , de Hausa en Moshi- Dagomba... globaal zijn het christenen in het zuiden en moslims in het noorden (= algemeen kenmerk rond deze Afrikaanse breedtegraad).
* Religie: vooral te Den Haag en Amsterdam zijn verschillende Pentecost (Pinksterbeweging) churches actief (filmpje = Japan, maar daar zit nauwelijks verschil tussen). In Ghana zelf moet je rekening houden met een behoorlijke invloed van de islam (vooral in de noordelijke regio's).
Na JSS houdt de leerplicht op. Schoolverlaters kunnen eventueel meteen aan het werk, maar er zijn nog verschillende opties voor vervolgonderwijs. Heel gebruikelijk is het om “in de leer te gaan” bij bijvoorbeeld een kleermaker of kapper. Meer formeel zijn de Secondary Technical
Helaas is er weinig tot geen controle op naleving van de leerplicht. Ook worden zelden leerlingen gedoubleerd (mass promotion), zodat het regelmatig voorkomt dat leerlingen op JSS nog nauwelijks kunnen lezen, schrijven of rekenen. Voor een lijst van universiteiten zie hier.
Bedrijven maken steeds vaker gebruik van een BIC of swift-code... dat is snel en scheelt kosten. Ik schrijf 2009... in 2016 zullen de ontwikkelingen uiteraard voortgeschreden zijn met de apps.
Aanvullend: landenweb Ghana
Aanvullend: profiel Ghana
Reisadvies: Ghana
Voor mijn reisverslagen zie HIER
Togo
Voorheen: Slavecoast met een koloniale invloed van Engeland, Frankrijk en daarvoor ook Duitsland.
Fysisch: langgerekte strook land tussen Ghana, Benin, Burkina Faso en de Gulf of Guinee.
Het midden: een gebergteketen (met als hoofdrivier de Mono) die de scheiding vormt tussen de noordelijke islamitische culturen en de zuidelijke Ewe's (voornamelijk).
Het oostelijk deel van Ghana (Volta-region) was voorheen Togolees gebied alwaar
de Ewe's dus ook hun invloed hebben. Ik heb in 1998 nog een visum opgehaald te Amsterdam bij het Togolese consulaat. Dat was slechts een villa ten zuiden van de Amstelkade, maar ik had te Accra geen entrencevisum. Opnieuw $ 25,- betalen + overnachting overschreed mijn budget, maar er valt in Togo niet al te veel te beleven. (< Lake Togo). Bekijk: Lomé
18 Togo 5,701,579 (aantal inwoners, 1/3 Nederland geconcentreerd rondom Lomé) 56,785 (oppervlakte in km2's, iets groter dan Nederland) Lomé (hoofdstad)
TRUSTGEBIED VN NA WOII 1956 Brits Togoland: aansluiting bij Ghana (referendum). Frans Togoland: beperkt zelfbestuur.
< Sylvanus Olympio 1961. Ewestam. Comité de l'Unité Togolaise: hereniging van de Ewe's uit Togo, Ghana en Dahomey.
Emmanuel Bodjollé 1963. Militair ingrijpen: Olympio vermoord. De Ewe's streven naar continuering machstpositie.
Nicolas Grunitzky 1963. Zwager van Olympio: zware tegenstand vanuit de noordelijke Chokos-stam against the Ewe's.
Kléber Dadjo 1967. Gnassingbé Eyadéma neemt de macht snel over en tracht een burgerconflict te voorkomen.
Gnassingbé Eyadéma 1967. Dictatuur. Verbod PP's. Rassemblement du peuple
togolais (RPT). Nieuwe constitutie: 1991.
PRESIDENTSVERKIEZINGEN 1998. Rellen. Oppositie en int. waarnemers ervan overtuigd dat Gilchrist Olympio had gewonnen.
Faure Essozimna Gnassingbé 2005. Dood Eyadéma. De grondwet 1991 zegt in zo'n geval: de parlementsvoorzitter = waarnemend.
Fambaré Ouattara Natchaba 2005. Slechts formeel dus onder pressie van de OAU:
gang van zaken = ongrondwettig.
El-Hadj Bonfoh Abbass 2005. Interim. Voorbereiding verkiezingen.
< Faure Essozimna Gnassingbé 2005. Nu wel officieel. Premier: Edem Kodjo, een AU-prominent.
Aanvullend: landenweb Togo
Reisadvies: Togo
Van noord naar zuid lopend langgerekt vlak landschap met slechts in het noorden rond de loop van de Niger een lage bergrug (Atakora). De kuststrook bestaat uit zandwallen met daarachter een complex met lagunen dat aan beide zijden doorloopt richting Togo (west) en Nigeria (oost). Politiek kent Benin een roerige geschiedenis met een zestal coups in de jaren 60, begin jaren 70 om uiteindelijk in handen te vallen van dictator Mathieu Kérékou (Ahmed na bezoek Libie en later weer christen). Hij voerde een linkse politiek hetgeen hem in het westen niet in dank werd afgenomen. Benin kent een enorme verscheidenheid in etnische culturen hetgeen de feitelijke eenheid en daarmee ook de economische ontwikkeling in de weg staat.
19 Benin 8,087,314 (aantal inwoners) 112,622 (oppervlakte in km2's) Porto Novo (hoofdstad)
FRANSE OVERHEERSING 1899. Dahomey tot 1975. Onderdeel Frans West-Afrika. Dekolonisatie in de jaren 50.
Coutoucou Hubert Maga 1960. Eerste president Republic of Dahomey. Rassemblement Démocratique du Dahomé (RDD).
< Christophe Soglo 1963. Coup militairen. Head of the Provisional Government.
Justin Ahomadegbé-Tomêtin 1964. Instabiel. Grote etnische tegenstellingen met name tussen de noordelijke en zuidelijke regio's.
Christophe Soglo 1965. Tweede ingreep na vete's tussen de militaire leiders onderling.
Iropa Maurice Kouandété 1967. Coup groep jongere officieren. Soglo keert niet meer terug. Kouandété wordt premier.
Emile Derlin Zinsou 1968. President gesteund door het militaire regime vanaf 1967.
(< Porto Novo)
Iropa Maurice Kouandété 1969. Tweede termijn (staatsgreep). Nu als Chief-of-Staff of the Army.
Paul-Émile de Souza 1970. Chairman of the Directory.
Coutoucou Hubert Maga 1972. Tweede termijn. Nu als Chairman of the Presidential Council
Justin Ahomadegbé-Tomêtin 1972. Tweede termijn. Chairman of the Presidential Council. Parti Démocratique.
Mathieu Kérékou 1972. Coup d'État. Einde instabiel militair
bewind. Vestiging dictatuur op marxistische grondslag. Zie Coup d'État
REPUBLIC OF BENIN 1975. Parti du Revolutionare Popular du Benin. Eenheidspartij Kérékou. Banden comm. China.
NOODTOESTAND 1984. Als gevolg van extreme droogte en uitwijzing van duizenden immigranten vanuit Nigeria.
Nicéphore Soglo 1991. Parti de la renaissance du Bénin. Invoering meerpartijstelsel. Einde 19-jarig Kérékou-bewind.
Mathieu Kérékou 1996. Nipte overwinning (2e ronde). Soglo beticht van dictatoriale trekjes en verwaarlozing economie.
Adrien Houngbedji 1996. Premier. Democratic Renewal Party. Indiening ontslag in
1998 waardoor de coalitie uiteen valt.
< Thomas Yayi Boni 2006. Verslaat concurrent Adrien Houngbedji met grote meerderheid. Mislukte aanslag 2007.
FRAUDE 2014. Nederland schort de ontwikkelingshulp op.
Aanvullend: landenweb Benin
Reisadvies: Benin
Burkina Faso
Reisadvies: Ghana
Voor mijn reisverslagen zie HIER
Voorheen: Slavecoast met een koloniale invloed van Engeland, Frankrijk en daarvoor ook Duitsland.
Fysisch: langgerekte strook land tussen Ghana, Benin, Burkina Faso en de Gulf of Guinee.
Het midden: een gebergteketen (met als hoofdrivier de Mono) die de scheiding vormt tussen de noordelijke islamitische culturen en de zuidelijke Ewe's (voornamelijk).
TRUSTGEBIED VN NA WOII 1956 Brits Togoland: aansluiting bij Ghana (referendum). Frans Togoland: beperkt zelfbestuur.
< Sylvanus Olympio 1961. Ewestam. Comité de l'Unité Togolaise: hereniging van de Ewe's uit Togo, Ghana en Dahomey.
Emmanuel Bodjollé 1963. Militair ingrijpen: Olympio vermoord. De Ewe's streven naar continuering machstpositie.
Nicolas Grunitzky 1963. Zwager van Olympio: zware tegenstand vanuit de noordelijke Chokos-stam against the Ewe's.
Kléber Dadjo 1967. Gnassingbé Eyadéma neemt de macht snel over en tracht een burgerconflict te voorkomen.
PRESIDENTSVERKIEZINGEN 1998. Rellen. Oppositie en int. waarnemers ervan overtuigd dat Gilchrist Olympio had gewonnen.
Faure Essozimna Gnassingbé 2005. Dood Eyadéma. De grondwet 1991 zegt in zo'n geval: de parlementsvoorzitter = waarnemend.
El-Hadj Bonfoh Abbass 2005. Interim. Voorbereiding verkiezingen.
< Faure Essozimna Gnassingbé 2005. Nu wel officieel. Premier: Edem Kodjo, een AU-prominent.
Aanvullend: landenweb Togo
Reisadvies: Togo
Van noord naar zuid lopend langgerekt vlak landschap met slechts in het noorden rond de loop van de Niger een lage bergrug (Atakora). De kuststrook bestaat uit zandwallen met daarachter een complex met lagunen dat aan beide zijden doorloopt richting Togo (west) en Nigeria (oost). Politiek kent Benin een roerige geschiedenis met een zestal coups in de jaren 60, begin jaren 70 om uiteindelijk in handen te vallen van dictator Mathieu Kérékou (Ahmed na bezoek Libie en later weer christen). Hij voerde een linkse politiek hetgeen hem in het westen niet in dank werd afgenomen. Benin kent een enorme verscheidenheid in etnische culturen hetgeen de feitelijke eenheid en daarmee ook de economische ontwikkeling in de weg staat.
FRANSE OVERHEERSING 1899. Dahomey tot 1975. Onderdeel Frans West-Afrika. Dekolonisatie in de jaren 50.
Coutoucou Hubert Maga 1960. Eerste president Republic of Dahomey. Rassemblement Démocratique du Dahomé (RDD).
< Christophe Soglo 1963. Coup militairen. Head of the Provisional Government.
Justin Ahomadegbé-Tomêtin 1964. Instabiel. Grote etnische tegenstellingen met name tussen de noordelijke en zuidelijke regio's.
Christophe Soglo 1965. Tweede ingreep na vete's tussen de militaire leiders onderling.
Iropa Maurice Kouandété 1967. Coup groep jongere officieren. Soglo keert niet meer terug. Kouandété wordt premier.
Emile Derlin Zinsou 1968. President gesteund door het militaire regime vanaf 1967.
Iropa Maurice Kouandété 1969. Tweede termijn (staatsgreep). Nu als Chief-of-Staff of the Army.
Paul-Émile de Souza 1970. Chairman of the Directory.
Coutoucou Hubert Maga 1972. Tweede termijn. Nu als Chairman of the Presidential Council
Justin Ahomadegbé-Tomêtin 1972. Tweede termijn. Chairman of the Presidential Council. Parti Démocratique.
REPUBLIC OF BENIN 1975. Parti du Revolutionare Popular du Benin. Eenheidspartij Kérékou. Banden comm. China.
NOODTOESTAND 1984. Als gevolg van extreme droogte en uitwijzing van duizenden immigranten vanuit Nigeria.
Nicéphore Soglo 1991. Parti de la renaissance du Bénin. Invoering meerpartijstelsel. Einde 19-jarig Kérékou-bewind.
Mathieu Kérékou 1996. Nipte overwinning (2e ronde). Soglo beticht van dictatoriale trekjes en verwaarlozing economie.
< Thomas Yayi Boni 2006. Verslaat concurrent Adrien Houngbedji met grote meerderheid. Mislukte aanslag 2007.
FRAUDE 2014. Nederland schort de ontwikkelingshulp op.
Aanvullend: landenweb Benin
Reisadvies: Benin
De huidige premier: Tertius Zongo.
Burkina Faso heeft vanwege de geografische ligging te maken met drie (economische) kwesties:
1). Geen verbinding met de kust (kortste weg is 800 km vanaf Bolgatanga richting Accra (Ghana) of vanaf Bobo-Dioulasso richting Abidjan (Cote d' Ivoir)
2). Geen bodemschatten: arme grond
3). Ontbossing in het zuidwesten: woestijnvorming richting het noorden en daarmee verdere verzwakking van de economie en vooral het milieu.
(< Burkina Faso Sahel)
Wie is de man die e.e.a. kan managen? Gelukkig heeft Burkina Faso minder te maken met onderlinge stammenrivaliteit (de Mossi, 50%, is een vrij homogene groep in vergelijking met....). Burkina Faso wordt dus volop gesteund middels ontwikkelingshulp. Discussies blijven altijd: is het niet beter dit gebied te ontvolken richting meer vruchtbare (zuidelijke) delen?
Landschap: Sahel met een van oost naar west lopend laaggebergte (westgrens Mali: Tena Kourou, 749m) dat als waterscheiding fungeert tussen de noordelijke bovenloop van het Voltasysteem en de zuidelijke bovenloop van het Nigersysteem. Uiterste zuidwesten = savanne met hier en daar dicht bebost gebied. Zuid = steppen. Noord = woestijnachtig.
(< Mossi)... Ouagadougou streetview.
Wat je in de voormalige Franse koloniën te Afrika veel tegen komt is het fenomeen CFA-Franc. Doel hiervan is inflatiebestrijding, maar er is forse kritiek zoals exportbelemmeringen.
Burkina Faso heeft vanwege de geografische ligging te maken met drie (economische) kwesties:
1). Geen verbinding met de kust (kortste weg is 800 km vanaf Bolgatanga richting Accra (Ghana) of vanaf Bobo-Dioulasso richting Abidjan (Cote d' Ivoir)
2). Geen bodemschatten: arme grond
3). Ontbossing in het zuidwesten: woestijnvorming richting het noorden en daarmee verdere verzwakking van de economie en vooral het milieu.
Wie is de man die e.e.a. kan managen? Gelukkig heeft Burkina Faso minder te maken met onderlinge stammenrivaliteit (de Mossi, 50%, is een vrij homogene groep in vergelijking met....). Burkina Faso wordt dus volop gesteund middels ontwikkelingshulp. Discussies blijven altijd: is het niet beter dit gebied te ontvolken richting meer vruchtbare (zuidelijke) delen?
Landschap: Sahel met een van oost naar west lopend laaggebergte (westgrens Mali: Tena Kourou, 749m) dat als waterscheiding fungeert tussen de noordelijke bovenloop van het Voltasysteem en de zuidelijke bovenloop van het Nigersysteem. Uiterste zuidwesten = savanne met hier en daar dicht bebost gebied. Zuid = steppen. Noord = woestijnachtig.
Wat je in de voormalige Franse koloniën te Afrika veel tegen komt is het fenomeen CFA-Franc. Doel hiervan is inflatiebestrijding, maar er is forse kritiek zoals exportbelemmeringen.
20 Burkina Faso
14,236,203 (aantal inwoners) 274,000 (oppervlakte in km2's, ca. 7x Nederland) Ouagadougou (hoofdstad)
Maurice Yaméogo 1960. Onafhankelijk na Frans bestuur en verdeling onder Niger,
Mali en Ivoorkust (Fr. West-Afrika).
Aboubakar Sangoulé Lamizana 1966. Wisselend militair en burger. Politieke partijen: wel of geen toestemming. 1973: hongersnood.
Saye Zerbo 1980. Onrust. PP's verboden.
Jean-Baptiste Ouédraogo 1982. Staatsgreep. Zerbo afgezet. Thomas Sankara benoemd tot premier.
Thomas Sankara 1984. Staatsgreep. Ouédraogo afgezet. Verandering naam:Upper Volta
Blaise Compaoré 1987. President (coup en een langdurige dictatuur). Sankara komt om het leven. Voorbereiding
grondwet met meer partijen.
Youssouf Ouédraogo 1992. Premier. Referendum. Het Congrès pour la Démocratie et le Progrès van Compaoré wint.
Roch Marc Christian Kaboré 1994 Premier.
Kadré Désiré Ouedraogo 1996. Premier. Congress for Democracy and Progress (CDP). De oppositie laat het afweten.
Paramanga Ernest Yonli 2000. Premier. CDP. Beschuldigingen VN illegale wapenleveranties Angola (Unita) en Sierra L (RUF).
Tertius Zongo 2007. Premier. CDP. Man uit de bankwereld en daarmee een
aanspreekpunt voor de buitenwereld.
Yacouba Isaac Zida 2014. President ad hoc na omstreden wet die Compaoré in staat stelde zich opnieuw herkiesbaar te stellen. Felle protesten met de noodtoestand. Compaoré vlucht naar Cote d'Ivoir.
Aanvullend: landenweb Burkina Faso
Reisadvies: Burkina Faso
Aboubakar Sangoulé Lamizana 1966. Wisselend militair en burger. Politieke partijen: wel of geen toestemming. 1973: hongersnood.
Saye Zerbo 1980. Onrust. PP's verboden.
Jean-Baptiste Ouédraogo 1982. Staatsgreep. Zerbo afgezet. Thomas Sankara benoemd tot premier.
Thomas Sankara 1984. Staatsgreep. Ouédraogo afgezet. Verandering naam:
Youssouf Ouédraogo 1992. Premier. Referendum. Het Congrès pour la Démocratie et le Progrès van Compaoré wint.
Roch Marc Christian Kaboré 1994 Premier.
Kadré Désiré Ouedraogo 1996. Premier. Congress for Democracy and Progress (CDP). De oppositie laat het afweten.
Paramanga Ernest Yonli 2000. Premier. CDP. Beschuldigingen VN illegale wapenleveranties Angola (Unita) en Sierra L (RUF).
Yacouba Isaac Zida 2014. President ad hoc na omstreden wet die Compaoré in staat stelde zich opnieuw herkiesbaar te stellen. Felle protesten met de noodtoestand. Compaoré vlucht naar Cote d'Ivoir.
Aanvullend: landenweb Burkina Faso
Reisadvies: Burkina Faso
21. Niger
22. Tsjaad
23a. Soedan Noord
23b. Soedan Zuid
24. Djibouti
25. Eritrea
26. Nigeria
27. Oubangui-Chari (Centraal Afrikaanse Republiek)
28. Kameroen
29. Sao Tomé & Principe
30. Equatorial Guinee
31. Gabon
32. Congo Brazzaville
34. Burundi
35. Rwanda
36. Oeganda
37. Somalië
38. Ethiopië
39. Comoren
40. Kenya
41. Tanzania
42. Mauritius
43. Seychelles
44. Madagascar
45. Angola
46. Mozambique
47. Malawi
48. Zambia
49. Zimbabwe
50. Botswana
51. Namibië
52. Lesotho
53. Swaziland
54. Zuid-Afrika... hoop te doen dus (de meeste tekst heb ik al geschreven, maar ook al een groot deel Azië vanaf Australië tot aan Pakistan... met India ben ik ongeveer een half jaar bezig geweest)... ogenblik
